این روزها با توجه به فرا رسیدن عزا در نقاط مختلف کشور عزیزمان شاهد سوگواری‌های مختلف در شهادت سرور و سالار شهیدان هستیم. سوگواری محرم عزاداری‌ها و یادبودهایی است که به مناسبت کشته شدن حسین بن علی و یارانش که در واقعه کربلا روی داد، انجام می‌شود. این نبرد در سال ۶۱ هجری قمری در صحرای کربلا در عراق کنونی اتفاق افتاد. سوگواری برای حسین بن علی مختص ماه محرم نمی‌شود و در دیگر روزهای سال نیز با توجه به فرهنگ و رسم هر منطقه انجام می‌شود. سوگواری برای حسین بن علی و دیگر یارانش از روز نخست محرم آغاز می‌شود و در ظهر عاشورا به اوج می‌رسد. در غروب و شامگاه عاشورا، این سوگواری تحت عنوان مراسم شام غریبان ادامه پیدا می‌کند. در روز ۱۲ محرم نیز مراسمی با نام «سوم امام حسین» انجام می‌شود. این نوع مراسم‌ها در روز ۱۶ محرم با نام «هفتم امام حسین» و ۲۰ صفر با نام «اربعین» ادامه پیدا می‌کند. مراسم سوگواری سومین امام شیعیان از دیدگاه شیعه اهمیت بسیاری دارد و انجام آن عبادت است.
سوگواری محرم در جاهای مختلف به صورت‌های گوناگون انجام می‌شود. علاوه بر شیعیان، این مراسم در میان غیرمسلمانان در ترینیداد و توباگو، جامائیکا، هند و ارمنی‌های ایران برگزار می‌شود. سوگواری محرم علاوه بر ابعاد مذهبی، ابعاد سیاسی و اجتماعی نیز دارد.
لذا بر آن شدیم با توجه به اینکه شهرستان کازرون در عزاداری‌های سنتی خود مشهور است گفت‌وگوهایی با مسئولین و دست اندرکاران هیئت مذهبی داشته باشیم که در چند نوبت به انتشار خواهیم رساند.
در خدمت یک تن از خدمتگزاران اباعبدالله هستیم بفرمائید خودتان را معرفی کنید.
کربلایی محمد خدادای هستم متولد ۱۳۳۱ اهل و ساکن کازرون کوی فخاران.
کربلایی محمد نام هیئت شما چیست و تاریخ تأسیس و مؤسس اولیه آن را بیان کنید.؟
نام این هیئت کوزه‌گران است که در اصل به معنی عربی فخاران به ثبت رسیده است و سال تأسیس آن ۱۲۷۵ می‌باشد که قدمتی حدوداً ۱۲۵ ساله دارد و مؤسس اولیه آن حاج غلامعلی کرمی که پدر خانم من است، بوده است.
بر چه اساسی نام این هیئت فخاران گذاشته‌اند؟
در قدیم در این محل افرادی که زندگی می‌کرده‌اند جهت امرار و معاش خود و خانواده‌شان اکثراً مشغول به صنایع کوزه گری بوده‌اند.
آقای خدادادی آیا در حال حاضر این صنایع در محل شما ماندگار شده است یا نه؟
متأسفانه با توجه به شرایط موجود جامعه، افراد قدیمی که سن و سالی از آن‌ها گذشته بود و این شغل را دنبال می‌کردند در حال حاضر در قید حیاط نیستند و حتی فرزندان‌شان هم دیگر به دنبال این صنایع نرفتند؛ ولی خوشبختانه فقط یک مغازه از این صنایع در حال حاضر در فلکه سید محمد نوربخش متعلق به مرحوم عبدالرضا نمازی مشغول به فعالیت می‌باشد.
آیا تاکنون مشکلاتی در زمینه هیئت و مراسم‌ها داشته‌اید؟
به لطف خدا تاکنون با در زمینه‌های مالی تاکنون مشکلی نداشته‌ایم چون عاشقان اهل بیت نگذاشته‌اند محفل و مجالس اباعبدالله الحسین(ع) زمین گذاشته شود.
حاجی جان دارای چند فرزند می‌باشید؟
۵ فرزند که یکی پسر و ۴ نفر دیگر دختر می‌باشند و خوشبختانه همگی عاشقان و شیفتگان اهل بیت هستند و دو تن از دخترانم بنام انسیه و صبیه مسئول هیئت حضرت رقیه(س) و حضرت زهرا(س) ویژه خواهران می‌باشند و دو تن دیگر در کنار مادرشان در آشپزخانه حضرت سیدالشهدا در طول این مدت مشغول پخت و پز و … هستند و فرزند پسرم هم که دکتر دامپزشک است به عشق امام حسین کار خود را رها کرده و از شیراز به کازرون می‌آید و در کنار زنجیر زنان این هیئت به عنوان هماهنگ کننده فعال است.
دست‌اندرکارانی که هیئت شما را می‌چرخانند چند نفرند؟
نفرات اصلی که شورای محل محسوب می‌شوند ۹ تن هستند و هرکدام حداقل ۱۰ تن دیگر همیار در زمینه‌های مختلف دارند و همگی فعالند.
می‌توانید بگوئید بالاترین سن و پائین‌ترین سن خدمتگذاران چقدر است؟
بالاترین سن حدوداً ۶۷ سال و پائین‌ترین ۳۰ ساله هستند.
از جمله خدمت‌گذارانی که در سال‌های گذشته فعال بودند؛ ولی هم‌اکنون در قید حیاط نیستند نام ببرید.
اگر بخواهیم نام زیادی ببریم بسیار زیادند؛ ولی چند تن از افرادی که واقعاً حق به گردنمان در طول این سال‌ها دارند عبارتند از: حاج علی اکبر کرمی، عباس کرمی، حاج احمد کبیری، محمد رییسی، جلال فخار، حاج عوض نوذری، حاج محمد نجم، حاج جواد خدادادی، که هر کدام از این خادمین از سنین نوجوانی ۴۰ الی ۵۰ سال خدمتگذاران اباعبدالله بودند، پس می‌توان گفت روحشان شاد.
هزینه‌هایی که در طول محرم و صفر خرج می‌شود حدوداً چقدر است؟
حدوداً چیزی بالغ بر ۵۰ میلیون تومان است که همگی بانیان خیر دارد.
در حال حاضر سمت شما در هیئت چیست؟
مسئول هیئت می‌باشم که پس از مرحوم حاج علی اکبر کرمی بنده دومین مسئول بوده‌ام و از سن ۱۴ سالگی عاشق امام حسین بوده‌ام و در حال حاضر ۵۰ سال است که عهده دار هیئتم.
با توجه به اهمیت مداحی در هیئت‌ها تعداد نوحه خانهای شما چند نفرند و مسئول‌شان کیست؟
۲۱ تن هستند که در دو رسته سینه‌زنی و زنجیر‌زنی مشغول می‌باشند و اولین مسئول نوحه‌خوان‌ها مرحوم حاج محمد رییسی بود که در سن ۹۰ سالگی دعوت حق را لبیک گفت و هم‌اکنون حاج غلامرضا طوفان سکان‌دار این سمت است و سن و سال این مداحان از ۸۵ سال تا ۱۵ سال می‌باشد.
نام چند تن از مداحان را می‌توانید ذکر کنید.
بلی، ناصر جعفری، پرویز رییسی، محمدرضا ابونصری، احسان مذدانی، ایمان درستی، محمد نبوی، محمد نوذری و … که اگر بیش از این‌ها نام ببرم زیاد می‌شود.
میزان رضایت شما در خصوص همکاری شورای مذهبی شهرستان چقدر است؟
بسیار عالی است چون متشکل از اعضا و مدیریتی فعال است و خود بنده هم در حال حاضر ۱۵ سال است که در این شورا مشغول فعالیت هستم و سمتم هم اکنون نائب رییس شورای مذهبی می‌باشد.
هیئت شما در زمینه تعزیه‌خوانی همیشه رتبه اول را در شهرستان داشته است تاکنون چند تعزیه اجرا نموده‌اید؟
عرض کنم در حال حاضر طبق رسم و رسومات قدیم حدود ۱۵۰ نسخه تعزیه‌خوانی متعلق به افراد قدیمی در دست داریم که در اوایل انقلاب در سال ۶۰ الی ۸۵ با مشارکت کوی آهنگران بیش از ۴۵ نسخه آن اجرا گردید؛ ولی جداگانه هم خودمان در طول مدت سال ۸۰ تعزیه را اجرا کردیم.
آیا تاکنون دستگاه‌هایی از جمله نیروی انتظامی و … با شما همکاری تگاتنگ داشته‌اند؟
آری از این عزیزان گمنام هم تشکر ویژه‌ای دارم که همیشه پای به پای نه فقط هیئت ما بلکه همه هیئت‌ها همکاری داشته‌اند و اجرشان با حضرت سید الشهدا
اگر محرم و صفر را بخواهید در چند جمله وصف کنید چه می گوئید؟
فقط می‌توانم بگویم ماه حاجت روا، معجزه و شهامت و مردانگی.
چرا این وصف‌ها را؟
در سال ۶۵ مشغول عزاداری بودیم یکی از خادمین هیئت به نام آقای نصیری در بخش تدارکات بر اثر یک حادثه دچار برق گرفتگی شدید توسط ژنراتورقوی شد که همه مردم پس از وقوع حادثه حتی برای این عزیز تابوت آماده کردند و شدت برق به حدی بود که دکتران بیمارستان هم ناامید شدند و همگی گریستند در اینجا قلب من شکسته شد و تنها کاری که یادم افتاد وداع حضرت زینب با برادرش حسین بود و من هم نوحه وداع حضرت زینب با امام حسین را بالای سر این عزیز خواندم و و حضرت اباعبدالله را به حضرت اباالفضل بی‌طاقتش قسم دادم با چشمانی اشکبار و واقعاً پس از گذشت ۵ الی ۶ ساعتی که آقای نصیری بیهوش بود و همه گفتند فوت کرده خوشبختانه به طور معجزه‌آسایی این خدمت‌گذار به هوش آمد و صحیح و سالم شد که اگر چنین صحنه‌ای را به چشمان خودم ندیده بودم در باورم نمی‌گنجید و فقط دیدم که چگونه مردم به سمت ایشان حمله‌ور شدند و پیراهنش را جهت گرفتن حاجت پاره پاره کردند و بردند.
کربلایی حاج محمد شنیده‌ایم که شما در زمان طاغوت فعالیت زیادی داشته‌اید چگونگی فعالیت‌تان را شرح دهید؟
بلی در زمان طاغوت بنده بین دوستان اشعارهای مذهبی و ضد طاغوتی پخش می‌کردم که در سال ۱۳۳۵ توشط ساواک شناسایی شدم و دستگیر شدم و مرا به زندان شیراز انتقال دادند که ۴ ماه در زندان به سر بردم و مجدد در سال ۵۶ هم توسط رژیم پهلوی دستگیر و ۴۵ روز راهی زندان شدم و لطف و مرحمت اهل بیت بود که ما دوباره آزاد می‌شدیم به طوری که شهربانیان زمان توط ساواک دستور حکم تیر من را دریافت کرده بودند و در صورت مشاهده مرا بزنند.
میزان پخت غذای نذری شما در طول این دو ماه چقدر است؟
با توجه به مراسم‌ها از ۵۰ کیلو تا ۱۵۰ کیلو می‌باشد.
نام چند تن از خیرینی که در حال حاضر با شما همکاری دارند؟
حاج منوچهر پالیزان، حاج مجید خدادادی، اسدالله خدادادی، قادر بزمی، بهزاد کبیری، حسین خدادادی که واقعاً جای تقدیر و تشکر را داریم.
حسینیه‌ای که در آن مستقر هستید نامش چیست و بانیش کیست؟
حسینیه سیدالشهدا(ع) و بانیش مرحوم زنده یاد حاج احمد کبیری بود.
سخن پایانی‌تان چیست؟
من و خانواده‌ام همیشه و همه‌جا نام اباعبدالله را بر زبان داشته‌ایم و فقط آرزو دارم شفای عاجل همه مریضان دهد که خود بنده‌ام متأسفانه مدت‌هاست از ناحیه پا دچار مشکل گردیده‌ام؛ ولی از پا ننشسته‌ام و پای به پای هیئت حرکت می‌کنم و خدا را شاکرم که تاکنون ۳ بار سفر کربلا نصیبم شده است و دوست دارم اربعین امام حسین هم با پای پیاده عازم کربلا شوم ولی توانایی ندارم و جا دارد از تک تک افرادی که در طول این مدت‌ها همکاری با هیئت فخاران دارند تشکر نمایم و مهم‌تر اینکه دعا کنیم که از شر دشمنان اسلام از جمله تکفیری‌های داعشی خلاص شویم تا مطابق قبل به زیارت سرزمین زینب کبری مشرف شویم.